MİTOLOJİDE VE DİNLERDE KUTSAL KABUL EDİLEN KUŞLAR HANGİLERİDİR?
Kuşlar daima ilgimi çekmiştir. Anneme ne zaman sürpriz yapmak istesem sürprizimi bozan kumrular nedeniyle ilgim çoğalmıştır kuşlara.
Benim sürpriz memlekete gidişlerimi, benden önce anneme haber verenin kumrular olduğunu öğrendiğim günden beridir bu ilgi.
1856 yılında doğan fizik ve elektrofizik uzmanı Nikola Tesla, bir röportajında kuşlardan bahseder. Çok çılgın deneyleri ve araştırmaları bulunan Tesla’nın 116 yıl sonra ortaya çıkan bir röportajında gazeteci sorar; “her gün evinizin penceresine kuşlar geliyormuş.”
Tesla cevap verir;
“İnsan, kuşlara karşı duygusal olmalı çünkü onlar gerçeğin habercisidir.”
Tesla burada hangi gizemi üstü kapalı anlatmıştır sizce?
TARİHİN ESRARENGİZ OLAYLARI adlı kitabım çok yakında okurla buluşacak, kitabım çıkmadan içinden bazı ilginç konuları paylaşayım dedim.
Tarih gizemlerle doludur. Kuşlar daha da gizemlidir.
Simurg, Zümrüdü Anka, Anka, Feniks, Hüma, Tuğrul, Tavuza Melek (Melek Tavus), Fravaşi kuşları tarihin birçok farklı dönemlerinde ve medeniyetlerinde karşımıza çıkar.
Simurg Zümrüdüanka veya Anka kuşunun kökeni Pers mitolojisi ve edebiyatına dayanır. Efsanelere konu olmuş iyiliği temsil eden bir kuştur. Eski Mısır mitolojisindeki Feniks ve Türk mitolojisindeki Hüma veya Tuğrul gibi kuşlarla benzer özellikleri taşır. Simurg kuşu figürü Pers sanatı ve edebiyatının tüm dönemlerinde görülür. Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Doğu Roma İmparatorluğu ve Pers kültürünün etkili olduğu bölgelerde görülür.
Mistik, mitolojik efsanevi kuş Simurg, Fars sanatında kuş şeklinde, kanatlı dev bir yaratık olarak resmedilmiştir. Bazı dönemlerde köpek başlı ve aslan pençeli tavus kuşu olarak da resmedilmiştir. Anlatımlarda Simurg, kendisini alevlerle kaplayana kadar 1700 yıl yaşadığı, bazı anlatımlarda ise onun ölümsüz olduğu ve Bilgi Ağacı’ndaki yuvasında yaşadığı geçer. İran efsanelerine göre, bu kuş o kadar yaşlıdır ki dünyanın yıkılışına üç kez tanıklık etmiştir. Tüm yaşamı boyunca, Simurg o kadar çok öğrenmiştir ki tüm zamanların bilgisine sahip olmuştur.
Melek Tavus diğer adıyla Azazil, Ezidi inancında karşımıza çıkan kutsal kuştur. Erken dönem Hristiyanlıkta da tavus kuşu ölümsüzlüğün simgesidir. Ezidi, “tanrıya inananlar” anlamına gelir. Hem İncil’i hem Kuran’ı kutsal sayarlar fakat geleneklerinin çoğu yazılı değil sözlüdür. Kuran ve İncil gibi yazılı kutsal kabul edilen kitapları yoktur.
Yezdan adı verilen üstün bir varlığa inanırlar. Yezdan, öyle yüksek bir makamdadır ki ona doğrudan tapılamaz. Yezdan, dünyanın yaratıcısıdır, koruyucusu değildir. En yüceleri olarak kabul edilen Melek Tavus (tavus kuşu)’nun da içinde olduğu yedi büyük ruh, Yezdan’dan çıkmıştır. Melek Tavus, kutsal iradenin uygulayıcısıdır ve Tanrıdan ayrı düşünülemez. Bu nedenle Ezidilik tek tanrılı dinlerdendir.
Ezidiler günde beş kez Melek Tavus’a dua ederler. Melek Tavus’un diğer adı “şeytan”dır, bu nedenle Ezidilerin yanlış bir şekilde şeytana tapanlar olarak damgalanmasına yol açmıştır. Ezidi inanışında Tanrı’nın kendi nurundan yarattığı yedi meleğin lideri olan ve evreni Tanrı adına yönettiğine inanılan Melek Tavus, Âdem’e secde etmesi emredilen fakat bu emre karşı geldiği için cezalandırılan ve cennetten kovularak cehenneme yollanan melektir. Emire uymadığı için şeytan olarak kabul edilmiştir. Melek Tavus, binlerce yıl gözyaşı dökerek bağışlanmayı dilemiş sonunda bağışlanmıştır. Bu arada döktüğü gözyaşları, cehennemin ateşi söndürmüştür, bu sebeple Ezidiler, cehenneme inanmazlar.
Fravaşi, kuş şeklinde tasvir edilir. Zerdüştlük’de kişinin kendi varlığından önce sahip olduğu üst ruhu ya da özü temsil eder. Bazı kaynaklara göre Fravaşiler evrenin ve insanlığın yaratılışından beri Ahura Mazda’nın (Bilge Efendi) yanındadırlar ve onun ışığından ve cömertliğinden faydalanırlar. Tanrının son zaferi için tekrar dirilecek ve kendi özgür iradeleriyle acı çekmek ve kötü olduğu saptanan varlıklarla savaşmak için dünyaya tekrar geleceklerdir.
İnanışa göre fravaşiler canlı, ölü ve henüz doğmamış olarak üç gruba ayrılır. Dünya yaşamını iyi bir şekilde tamamlayan insanları öldükten sonra fravaşi olarak insanlara koruyucu olduklarına inanılır. Tanrı Ahura Mazda, dünyayı şeytanlara karşı korumak için fravaşilerden destek alır. Persler, her yılın son on gününde Fravartigan şenliği düzenleyerek fravaşileri anmıştır.
Mitolojide karşımıza çıkan bu kuşlar hangi özelliklerinden dolayı o dönem insanlarının ilgisini çekmiştir de böylesine büyük özellikler eklenerek günümüze dek anlatılagelmiştir hiç düşündük mü?