Ergenlik pek çok fiziksel, duygusal ve bilişsel değişimi beraberinde getiren çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemidir. Kızlarda genellikle 8-13, erkeklerde ise 9-14 yaşları arasında başlar. 8 yaşından küçük kızlarda ve 9 yaşından küçük erkeklerde ergenlik bulguları varsa erken ergenlik olabileceğini söyleyen Liv Hospital Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Gönül Çatlı anlattı.
Erken ergenlik neden olur?
Erken ergenlik çoğunlukla altta yatan tıbbi bir soruna bağlı olmaksızın nedensiz olarak ortaya çıksa da nadiren beyin tümörleri, yumurtalık kistleri, böbrek üstü bezi hastalıkları gibi ciddi sorunlardan da kaynaklanabilir.
Bu uyarıları dikkate alın
8 yaşından küçük kızlar ve 9 yaşından küçük erkekler ergenlik belirtileri göstermeye başladığında dikkatli olunmalıdır. Bazı çocuklarda ilk belirtiler kişilik ve davranıştaki değişiklikler olabilir: Sinirlilik, olağandışı patlamalar ve huysuzluk, fiziksel değişikliklerin yolda olduğuna dair bir ipucu olabilir. Bu davranış ve kişilik değişimlerinin temel nedeni gerçekten de erken ergenlik ise, boy uzamasında hızlanma, vücutta ter kokusu, kasık kılları, testiste büyüme ve meme tomurcuğu gelişimi gibi fiziksel ipuçları da zaman içinde dikkati çekecektir.
Tedavi seçenekleri nelerdir?
Tedavide beynin ergenliği başlatıcı hormonları salgılamasını engelleyen ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar her ay veya üç ayda bir deri altına veya kas içine enjeksiyon yoluyla uygulanır. Bazı hastalarda ise yılda bir kez cerrahi olarak cilt altına yerleştirilen tedaviler tercih edilebilir.
Tedavi edilmezse boy kısalığına neden olabilir
Tedavi edilmeyen erken ergenlik, çocuğun ileride ulaşacağı yetişkin boyun kısa kalmasına ve bazı psikolojik sorunlara neden olabilir. Çalışmalar tedavi edilmeyen erken ergenlik durumunda, erişkin boyun erkek çocuklarda 149-159 cm, kız çocuklarda ise 150-154 cm arasında olduğunu gösteriyor. Tedavi ile boy kaybının önüne geçerek normal bir erişkin boya erişmek mümkün olsa da tanıda yaşanan gecikmeler tedavi başarısını olumsuz etkiler.