Popüler kültürün coşkusal doyumu, arzu ile disiplin oyununu meşrulaştırıyor
Çocuklara hedeflerini hayranlıklar üzerine kuramayacağını anlatmak gerekiyor
Popüler kültürün hayatımızdaki yerinin giderek arttığına dikkat çeken uzmanlar günümüz popüler kültürünün büyük oranda şiddete dayalı olduğu konusunda uyarıyor. Popüler kültürün coşkusal doyumunun, arzu ile disiplin oyununu meşrulaştırdığını dile getiren Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Fanlar K-Pop şarkılarının anlamları ve şarkıcılarının hayat hikâyeleri ile duruşlarına sembolik anlamlar yüklüyor. Bu durum gençlerin K-Pop şarkıcılarının hayatını ve düşüncelerini yaşam felsefesi haline getirmelerini sağlıyor ve intihar gibi davranışların, tek cinsiyetlilik gibi bakış açılarının artmasına sebebiyet veriyor.” diyerek uyarıyor. Yasaklamaların işleri iyiye götürmeyeceğinin altını çizen Kilit, çocuklara hepimizin hayran olduğu akımlar ve kişiler olabileceğini, bir noktaya kadar bunun normal olduğu anlatmak gerektiğini söylüyor.
Popüler kültür en çok müzik alanında etkili
Popüler kültürün en çok müzik alanı üzerinde etkili olduğunu dile getiren Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Dünyada geçmiş ve gelecekle ilgili verilebilecek çok sayıda popüler kültür örneği var. Bu örneklerin çoğu bir müziği, bir kıyafeti, bir kitabı ya da bir sözü kapsıyor. Bir döneme damgasını vuran Back Street Boys isimli Amerikalı gurubun şarkılarına ve giyim tarzlarına gençlerin gösterdiği aşırı ilgi ve Güney Koreli şarkıcı PSY’nin Gagnam Style şarkısı örnek gösterilebilir. Türkiye açısından baktığımızda da bir dönem Cem Karaca, Erkin Koray ve Moğollar kapitalist dünyada şekil değiştiren popüler kültür örneklerini oluşturmuştu. Yine bir dönem neredeyse dünyadaki her bireyin sanal bebek beslemesi de bir popüler kültür örneğidir. Bir gün herkes on beş dakikalığına meşhur olacak sözü de bir dönemin en çok kullanılan popüler kültür alanının önemli bir sözüydü.” dedi.
Günümüzde yansıtılmış şiddet popüler
Son yirmi yıllık süreçte popüler kültürün hayatımızdaki etkisinin giderek arttığına dikkat çeken Kilit, “Toplumlarda özellikle genç nesilde tüketme arzusu giderek arttı. İnternet ve sosyal medyanın hızlı bir şekilde gelişmesi, hayatımızda önemli bir yer alması da bu durumda etkili oldu. Ayrıca günümüz popüler kültürü büyük oranda şiddete de dayalı. Belli televizyon programları ve kitaplar, belirli oranda şiddet içeriyor. Bazı televizyon programlarında şiddet öyle ince olarak işleniyor ki, özellikle yansıtılmış şiddet önemli derecede popüler. Gücün ve kaynakların eşitsiz olarak dağıtıldığı, çatışan çıkar ortamlarının varlığı ile yapılandırılan toplumlarda yansıtılmış şiddet üzerinde durulmaktadır.” ifadelerini kullandı.
Popüler kültür, gerçekliğin olumsuz yanlarından kurtulmaya yarıyor
Güney Kore popüler kültürü Hallyu’nun bir parçası olan K–Pop akımına değinen Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, son yıllarda Türkiye ve dünya adından sıkça söz ettirdiğini söyledi. Özellikle genç kadınlar arasında geniş hayran kitlelerine sahip olduğu gözlenen K-Pop’un, dünya genelindeki başarısını kültürel içerikli ürünlere çeşitli şekillerde verilen desteğe bağlayan Kilit, sözlerine şöyle devam etti:
“Güney Kore son zamanlarda BTS, EXO, TWICE gibi K-Pop gruplarının dünya genelinde gençler arasında yükselen popülerliği, Parazit filmi gibi Oscar ödülü alan ve Squid Game gibi Netflix’te izleme rekorları kıran yapımları ile dikkat çekiyor. Güney Kore orijinli kültürel ürünler tüm dünyaya yayılan popüler kültür ürünlerinden sadece bazıları. Popüler kültür, günümüz bireyinin gündelik hayatında kitle iletişim teknolojileri sayesinde geniş yer kaplıyor. Popüler kültürün medya aracılığıyla kitlelerin tüketimine sunulan bir meta olduğu ve piyasa mantığı ile harmanlanmış kitle kültürüne dönüştürüldüğü son zamanlardaki tartışmalarda sıklıkla dile getiriliyor. Bu bakışa göre popüler kültür gündelik hayatın kültürü olmasından dolayı gerçekliğin olumsuz yanlarından kurtulmaya yarıyor.”
Popüler kültür sıradan hazlar sağlıyor
Popüler kültürün izleyiciler veya tüketiciler üzerinde yapay hazlar ve mutluluklar yaratmak amacıyla egemen sınıflar tarafından üretildiğini dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Popüler kültür bir çeşit oyalanma ile ilişkilendiriliyor. Buna göre popüler kültür gündelik olandan daha tercih edilmekle birlikte onunla iç içe geçen sıradan hazlar sağlıyor. Popüler kültürün coşkusal doyumu, arzu ile disiplin oyununu meşrulaştırıyor. Fanlar K-Pop şarkılarının anlamları ve K-Pop şarkıcılarının hayat hikâyeleri ile duruşlarına sembolik anlamlar yüklüyor. Kore popüler kültür ürünlerinin son yıllardaki yükselişinde, ürünün bir hikâyesi olması veya ürünün arka planında iyi bir hikâye anlatıcılığı olması önemli hale geldi. Bu durum gençlerin K-pop şarkıcılarının hayatını ve düşüncelerini yaşam felsefesi haline getirmelerini sağlıyor ve intihar gibi davranışların, tek cinsiyetlilik gibi bakış açılarının artmasına sebebiyet veriyor.” uyarısında bulundu.
Yasaklar işleri iyiye götürmez
Popüler kültürü tamamen değiştirmek ve gençler üzerindeki etkilerini tamamen ortadan kaldırmak gibi bir şansımız olmadığını kabul etmek gerektiğine dikkat çeken Kilit, “Bu konuda ailelerin yasaklamalar getirmesi işleri daha iyiye götürmez. Öncelikle çocuklarımıza hepimizin hayran olduğu akımlar ve kişiler olabileceğini, bir noktaya kadar bunun normal olduğunu anlatmak gerekiyor.” diye konuştu.
Bütün hayatımızı ve hedeflerimizi bu hayranlıklar üzerine kuramayacağımızı, bu tip fanatizmin takıntıya ve bağımlılığa sebebiyet verebileceğini de çocuklara uygun bir dille anlatmak gerektiğini belirten Kilit, sözlerini şöyle tamamladı:
“Hatta bu yüzden günlük hayat işlevselliğimizin düşebileceğini, bizi kendi gerçeğimiz ve geleceğimizden uzaklaştırabileceğini anlatmamız gerekiyor. Ebeveynler çocuklarının hayatlarını kendi yetenek ve ilgi alanı doğrultusunda renklendirerek, bu durumun hayatlarında daha az yer kapsamasını sağlamalı. Bu gurupların ürünlerini ve konserlerini tamamen yasaklamamalı ama anlaşmalara varmalı. Çocuklarında bu fanatizmin takıntı ve bağımlılık haline dönüştüğünü gözlemliyorlarsa da mutlaka bir çocuk ve ergen psikiyatristine başvurmalılar.”