Türkiye’miz bir milli felaket yaşıyor! Milletimizin başı sağ olsun! Hepimize geçmiş olsun. Bizler de bu çok üzücü ve hüzün dolu günlerde Tarım Gazetecileri ve Yazarları Derneği’nin (TAGYAD) üzerine düşeni yapması gerektiğini düşündük. Tarım ve gıda sektörüne hizmet veren gazeteciler, yayımcılar ve yazarlar olarak, kendi uzmanlık alanımız içinde, kısa vadede yapılması gerekenleri anlatma ve yol gösterici olmayı doğal bir görev kabul ediyoruz.
Hiç şüphe yok ki, doğal felaketlerin sebepleri ve sonuçlarının tarım ile ilişkisini açıkça ifade etmek ve doğru müdahale yollarını başta yöneticiler olmak üzere bütün topluma göstermek zorundayız.
Bu açıdan bizlere düşen sorumluluk, en doğru ve tarafsız haber ve bilgileri kamuoyuna en hızlı şekilde sunmak, bilimin ışığında tehditleri ve riskleri gösteren, ancak bunlara karşı elimizdeki güçlü yanları da ortaya koyan tedbirleri açıklayan yazılar yazmak ve programlar yapmaktır.
Biz büyük bir ülkeyiz. Bu gerçeğe yürekten inanıyoruz. Mutlaka yaralarımızı sarıp yolumuza devam edeceğiz. Fakat bundan böyle tarım ve gıdada doğru bilgilendirme ve yönlendirme ile toplumda olması gereken farkındalığın da artacağını düşünüyoruz.
Kısa vadede alınması gereken tedbirleri belirtmeden önce, sadece deprem değil, fırtına, sel, yangın ve salgın gibi diğer bütün olağan doğa olayları karşısında benzer kayıpları tekrar yaşamamak için tarım ve doğa ilişkisi arasındaki dengenin korunması konusunu tekrar hatırlatmak isteriz. Tarım alanlarına, sulak alanlara, ormanlara, dere yataklarına, sahillere, koruma alanlarına Anayasadaki hükümlere rağmen yapılaşmaya izin verilirse, doğal olaylar mutlaka bir felakete dönüşecektir. Burada kayıplar sadece can ve mal kaybı ile sınırlı değildir. Küresel iklim değişikliği nedeniyle zaten risk altında olan gıda üretim kaynaklarımız, bu şekilde kaybedilenlerle birlikte geleceğimizi de tehdit etmektedir. TAGYAD olarak bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da bu konuda halkımızı bilgilendirmeye devam edeceğiz.
TARIM SEKTÖRÜNDE YAPILMASI GEREKEN KISA VADELİ EYLEMLER
Kısa vadede ve acilen yapılması gereken çalışmalar, bölgede afetten etkilenen üreticilerimizin durumunun ve kırsalda yaşam koşullarının iyileştirilmesi, çiftçilerimizin üretimden çekilip bölgeyi terk etmelerinin ve değer/ tedarik zincirinde aksamaların önlenmesiyle tarımsal üretimin sürdürülebilir şekilde devam ettirilmesi kapsamında düşünülmelidir.
1. Öncelikle çiftçilerimizin sağlık ve güven içinde ailesiyle barınabileceği geçici yerler temin edilmeli.
2. Daha sonra başta büyükbaş, küçükbaş, kanatlı, su ürünleri ve arı gibi hayvansal üretim materyali olan canlıların hayatta kalanlarını koruma altına almak ve ürün verir halde yaşamlarını sürdürebilmeleri güvence altına alınmalı.
3. Barınmanın yanı sıra gıda/yem ve su gibi ihtiyaçlar normalleşme süreci başlayıncaya kadar kesintisiz ve sürekli biçimde sağlanmalı.
4. Bütün üretim alanlarında, üretime devam edilebilmesi için ihtiyaç duyulan üretim faktörleri (girdiler, sermaye, işgücü, işletme gibi) bir an önce tedarik edilmeli,
5. Bölgedeki mevsimlik şartlara bağlı olarak bitkisel üretime konu olan girdi, alet ve ekipman özellikle de sulamanın ekim-dikim zamanına göre vaktinde işler şekilde organize edilerek çiftçinin hizmetine verilmeli.
6. Ülkemizde sosyal denge ve geleceğimizin korunması açısından çiftçilerimiz, hiçbir faaliyette bulunmasa dahi sadece yaşadığı bölgede kalabilmesi için kendisine, ekonomik istikrar sağlanıncaya kadar “Karşılıksız para”, başka bir ifadeyle “Sosyal destek” sağlanmalı.
7. Halkımızın gıda temininde aksama olmaması, gıda enflasyonunun daha da artmaması ve tarım ihracatının düşmemesi açısından çiftçimizin yanı sıra bölgede tarıma hizmet veren tedarik firmalarının üretim tesisleri ile gıda işletmeleri ve sanayicileri de acil olarak özel kredi ve destekleme kapsamına alınmalı.
8. Üretimdeki girdilerden, sanayinin ihtiyacı olan ham maddeye, ihracatçının ürün talebinden nihai tüketicinin ihtiyaçlarına kadar uzanan bütün değer zincirinde yer alan tedarik halkalarının kırılmadan bir bütünlük içinde işletilebilmesi büyük önem taşır. Başta tedarik zincirinde lojistik hizmetleri olmak üzere sigorta ile tazminatların ödenmesine kadar olan çok sayıda aşamaya ilişkin önceden tedbirler alınmalı ve takibi yapılmalı.
9. Acil ekipman temini için mevcut örgütlü yapılar altında ortak makine parklarının tesis edileceği bir ortam yaratılmalı.
10. Depremden sonra üretimi devam etmekte olan bütün bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi ile ilgili ekim, dikim, sürüm, yemleme, bakım, hasat ve toplama gibi süreçlerin aksamadan sürdürülebilmesi için ihtiyaç duyulacak işgücü ve teknik bilgi düzenlemesi yapılmalı. Bu kapsamda mevcut örgütlü yapılar altında öğrencilerin sahada kısa süreli çalışması ve işsiz genç teknik personelin de daha önce uygulaması yapılan TARGEL benzeri bir yöntemle ile görevlendirilmelerine yönelik bir sistem oluşturulmalı
11. Bölgede tarımdan sorumlu tek kuruluş olan Bakanlığın taşra teşkilatının geçici görevlendirmelerle bile iş yoğunluğuna yetişemeyeceği aşikardır. Bölgede çeşitli uzmanlık konularına göre faaliyet gösteren kooperatif, ıslah birliği ya da ziraat odaları gibi örgütler ile işbirliği hatta YETKİ DEVRİ yapılarak tespit, kayıt, takip, izleme ve müdahale gibi hizmetler hızlandırılabilir.
12. Kamuoyunun, afet bölgesinde tarım sektörünün durumu ile ilgili doğru ve tarafsız şekilde bilgilendirilmesi amacıyla başta TAGYAD olmak üzere ilgili STK’lar arasında bir çalışma ortamı düzenlenmeli. Bu kapsamda doğru bilgilerin toplanması, ilgili taraflarla paylaşılması ve haber yapılması büyük önem taşıyor. Ancak bu çerçevede hatalı, yanlış ya da yanlı haberler karşısında özellikle dikkatli olunmalı.
