2008 yılından bu yana, farklı toplulukları günümüz sanatı etrafında Çanakkale’de bir araya getiren bir sivil girişim olan CABININ – Çanakkale Bienali İnisiyatifi tarafından Dardanel’in ana destekçiliğiyle düzenlenecek olan Çanakkale Bienali’nin 9. edisyonu 4 Ekim’de başlıyor.
Bu yıl “Zamana Bırakmak” başlığıyla ve 50’nin üzerinde sanatçının katılımıyla gençlerin günümüz sanatının zengin ekosisteminin deneyimlenebileceği, güncel konulara odaklanan canlı bir platform oluşturmak üzere kurgulanan Çanakkale Bienali, her edisyonunda olduğu gibi kapsayıcılık, etkileşim ve diyaloğu önceleyen zengin bir içerikle kapılarını sanatseverlere açmaya hazırlanıyor.
CABININ – Çanakkale Bienali İnisiyatifi kurucusu Seyhan Boztepe’nin Genel Sanat Yönetmenliğini üstlendiği 9. Çanakkale Bienali, Alper Akyüz, Burak Topçakıl, Deniz Erbaş, Didem Çapa, Ebru Nalan Sülün, Hakan Yılmaz, Rüstem Aslan, Thouli Misirloglou, Ulrika Flink ve Zihni Tümer’in dahil olduğu kurulunun önerileri doğrultusunda şekillenen sanatçı ve sergi projeleriyle 4 Ekim – 11 Kasım tarihleri arasında Çanakkale’de yeniden sanatsal bir odak oluşturuyor.
Dardanel’in ana destekçiliğiyle hayata geçirilen Çanakkale Bienali, 6 hafta sürecek ana sergileri öncesi, sırası ve sonrasına yayılan bir takvimde, iş birlikleri üzerinden şekillenen kültür-sanat etkinlikleri ve projelerden oluşan bir deneyim alanı olarak işleyecek. Bienal bu içerik zenginliğini kent merkezindeki tarihi ve kültürel mekanlara, Troya Müzesi ve çevresine, bienal tarihinde ilk kez Assos, Küçükkuyu gibi alanlardaki sanat ve kültür yapılanmalarına yaygınlaştıracak.
9. Çanakkale Bienali Zamana Bırakmak kavramı çevresinde üç eksen üzerinden gençlere odaklanıyor: Dijital teknolojiler, oyun kültürü ve iletişim araçlarından menkul gençliğin görsel kültürü ilk ekseni oluştururken, mesleklerin geleceği, çevresel sürdürülebilirlik ve hareketlilik gibi gençleri etkileyen acil gündemlere dair sanatsal yaklaşımlar Bienal’in yoğunlaşacağı bir diğer bağlam oluyor. Üçüncü eksen ise kültürel mirasın, geleneklerin ve kolektif hafızanın aktarımında ve yorumlanmasında sanatın merkezi işlevine vurgu yapıyor.
Çanakkale Bienali’nin farklı kurumsal, küratöryel ve sanatsal iş birlikleriyle örülü yapısını yansıtan “Zamana Bırakmak” başlıklı 9. edisyonu, biriktirdiği sanata dair üretimleri, geliştirdiği kurumsal model ve stratejileri, yirmi yıla yaklaşan hafızasını “zamana emanet ederek geleceğe aktarma” arzusunun da bir dışavurumu niteliğinde. Sloganı ise “Çanakkale’de yeni nesil bir çağdaş sanat müzesine doğru!”
Bienal Mekanları ve İş birlikleri
Dünyanın en özgün kültürel miras alanlarından Troya ve 2018 yılında kapılarını açan Troya Müzesi, Çanakkale Bienali’nin 9. edisyonunda da coğrafyanın kültürel ve tarihsel katmanlarıyla diyalog halinde olan sergilere ev sahipliği yapacak. Müzenin geçici sergi salonu 1976 yılında kurulan, Türkiye’nin en köklü galerilerinden Maçka Sanat’ın son yıllarda gerçekleştirdiği sergilerden Didem Çapa imzalı bir seçkiyi ağırlayacak. Troya Müzesi’nin farklı alanları ile “dış kabuğu” ise ilginç sanatsal karşılaşmalara sahne olacak.
İsveçli küratör Ulrika Flink ile Deniz Erbaş’ın küratöryel iş birliğinin çıktısı olan ve Kültür için Alan Programı desteğiyle, oyun ve dünyalar kurmak kavramlarına odaklanan uluslararası sergi Troia Vakfı Korfmann Kütüphanesi ve çevresine yayılacak. British Council Yaratıcı İş Birlikleri Programı desteğiyle John Hansard Galeri ile yürütülen sanatsal üretim sürecinin ilk çıktıları da bu sergide yer alacak.
Çanakkale Bienali İnisiyatifi’nin 11 yıllık sanat merkezi MAHAL’de ise, Burak Topçakıl’ın son yıllarda yeni kuşak sanatçılarla kurguladığı “Yeni Sıradan” sergilerinin bienale özel edisyonu SAHA Derneği desteğiyle hayata geçecek.
9. Çanakkale Bienali’nin kurumsal destekçisi Kale Grubu’nun katkılarıyla, uzun soluklu bir projenin ilk çalıştayı bienal programı kapsamında hayata geçirilecek. 2 gün sürecek ve KTSM (Kale Tasarım ve Sanat Merkezi)’nin yürütücülüğünü üstleneceği “Kentsel Mekanlarda Sanat” çalıştayında mimar, sanatçı, akademisyen, kültür alanından uzmanlar ve araştırmacılar bir araya gelerek kentlerin kamusal alanlarına yüksek sanatsal niteliğe sahip eserlerin kazandırılması için yol haritası oluşturulacak.
Bienalin diğer bir iş birliği ise, Cermodern’in dijital sanat alanındaki birikimiyle ilişkilenen ve Çanakkale’nin yeni bir sanayi bölgesinde konumlanan ASTİM Kolektifi’nin sergisi olacak. Hakan Yılmaz tarafından tasarlanan; çevre ve ileri dönüşüm temalarına odaklanan bir deneyim ortamı oluşturacak bu alandaki çalışmalar yoluyla, Çanakkale’de son yıllarda yaratıcı endüstriler, sosyal girişimcilik ve dijital teknolojiler odaklı kümelenmeleri kentin gündemine taşıyacak.
Ebru Nalan Sülün, Zihni Tümer ve Thouli Misirloglou (Selanik Bienali) tarafından önerilen sanatçıların yeni üretimlerinin de yer alacağı ve Çanakkale’de farklı mekanlara yayılan sergiler, yerel paydaşların yanı sıra İtalyan Enstitüsü, Fransız Enstitüsü, Danimarka Kültür Enstitüsü gibi kurumların desteğiyle ziyaretçilerle buluşacak.
9. Çanakkale Bienali Etkinlikleri 20 Eylül’de Başlıyor
9. Çanakkale Bienali ana sergileri 4-5 Ekim’deki ön gösterimlerin ardından ziyarete açılacak ve 11 Kasım’a kadar devam edecek. Dardanel’in ana destekçiliği ve Çanakkale Belediyesi’nin katkılarıyla gerçekleşecek bienal zengin etkinlik programı ise 20 Eylül Cuma StudioMAHAL’de gerçekleşecek Klasik Keyifler – Besteciler Kazanı konseriyle başlıyor. Türkiye’de oda müziği kültürünün gelişmesi için uluslararası bir platform olan Klasik Keyifler Müzik Derneği, 15 yıla yakın süredir mağaralar, oturma odaları, yerel müzeler, şehir meydanları, kervansaraylar, tarihi hastaneler, Bizans kilise ve manastırları, Osmanlı medreseleri ve sanat galerileri gibi bir dizi ilham verici ve sıra dışı mekânda konserler, yeni bestelerin üretilmesi için ise özgün bağlamlar kurguluyor. 2023-2024 döneminde, Avrupa’nın en prestijli çağdaş müzik vakıflarından Ernest von Siemens Musikstiftung desteğiyle “KK Besteci Kazanını Türkiye’nin Festivallerine Yerleştirmek” başlıklı projeyi hayata geçiren Klasik Keyifler, 4 farklı festivalde çağdaş oda müziği bestelerinin prömiyerlerini gerçekleştiriyor. 9. Çanakkale Bienali kapsamında 20 Eylül Cuma günü gerçekleşecek Klasik Keyifler konserinde ise, 2024 Besteciler Kazanı’na açık çağrı yoluyla seçilen İstanbul doğumlu Eren Arın’ın ve Tahran doğumlu Amir Nabizad’ın yeni besteleri, ÇOMÜ MSSF öğretim üyeleri Eda Delikçi (keman), Senem Zeynep Ercan (piyano) ve Koray Ay’dan (korno) oluşan Troia Trio tarafından icra edilecek. Bu konser aynı zamanda, bu yıl merkezini Çanakkale’ye taşıyan Klasik Keyifler Müzik Derneği’nin Çanakkaleli müzik severlerle de ilk buluşması olacak.
Bienal süresince Çanakkale’deki sanatseverler ve özellikle de sanata ve yaratıcı endüstrilere ilgi duyan gençleri odağına alacak bir dizi etkinlik de bienalin sanatsal içeriğini zenginleştirecek ve çeşitlendirecek: Datassist Sanat-Teknoloji-Düşünce buluşmaları ve Zeynep Öykü Yılmaz Arp Konseri, Trendyol Sanat Konuşması, çocuklara ve gençlere yönelik yaratıcı atölyeler, ASTİM Kolektifi açık atölye günleri, ÇOMÜ MSSF konserleri ve GSF atölyeleri bienalin ön plana çıkan diğer etkinlikleri.