Yeni kitabımı hazırlarken konu göçlere gelince bunu köşe yazısı olarak da gazeteye taşımak istedim.
Tarihin büyük devletlerini yazarken günümüzü de ilgilendiren göç konusunu anlatayım dedim.
Yıl 2023’lere gelmiş ve güzel Türkiye’m bir anda büyük göçlere maruz kaldı, sessiz ve derinden gelen bu göçler ilk anda dikkatimizi çekmedi fakat zamanla aslında sayılarının ne kadar yüksek olduğunu fark ettik ve tedirginliğimiz başladı.
Tarih, göçler nedeniyle yıkılan devletlerin hikâyeleriyle doludur. Sinsice başlayan göçler bir süre sonra büyük yıkımlara sebep olmuştur.
Hititler de buna en güzel örneklerdendir. Yıllarca yapılan araştırmalar sonucunda Anadolu’da yaşayanların aslında Hattiler olduğu Hititlerin göçlerle gelip bölgeye yerleştiği anlaşılmıştır.
Günümüzde Hitit olarak adlandırdığımız halk kendine Nesili adını vermiştir. Nesili sözcüğü Kültepe’nin en eski adı olan Neşa’dan gelir. Hititler kendilerini gizlemek için kendilerini Hattili gibi göstermiş ve Hatti isimleri almışlardır. Bu yüzden Anadolu’da çalışma yapan bilim insanları, Hititlere Hatti adını koydular. Zamanla Hititler, Hatti egemenliğine son verip kendileri yönetime geçmiş ve Hitit devleti olarak devam etmişlerdir.
M.Ö. 1300’lerde Doğu Avrupa’da yaşanılan kıtlıklar nedeniyle bazı kavimler doğuya göç etmeye başlar. Bu göç, Anadolu ve Suriye’ye kadar uzanır. Bu göç dalgaları sonucunda Yunanistan’da Miken Uygarlığı yıkılmış, bu krallığın Ege Denizi, Batı Anadolu kıyıları, Doğu Akdeniz kıyı ve adalardaki kolonileri ile ticari bağlantıları kesilmiştir. Göçlerle yayılan Dorlar, benzer seviyede bir uygarlık geliştirmedikleri için ticaret büyük ölçüde daralmış, yazı unutulmuştur. Günümüzde Dor İstilası’nın neden olduğu ve 400 yıl süren bu duruma “Dor Karanlık Çağı” adı verilir. Bu göçlerden kaçanlar da Anadolu’ya gelerek Hititler’in yıkılmasına neden olmuşlardır.
Göçler sonucu yıkılan bir diğer devlet Sümerlerdir.
Sümerler, Mezopotamya bölgesinde bilinen yazılı tarihin ilk medeniyetini kuran devlettir. Yazı, dil, tıp, astronomi, matematik, din, fal, büyü ve mitoloji gibi alanlarda bir çok yazılı tablet bırakmışlardır. Sümer döneminde Mezopotamya’da 18’i büyük olan yaklaşık 35 şehrin kalıntıları tespit edilmiştir. Böylesine büyük bir devlet, Sami kökenli halkların göçleriyle yıkılmış ve Akad Devleti kurulmuştur.
Roma İmparatorluğu da göçler nedeniyle zayıflayarak 395 yılında ikiye ayrılmıştır. Batı Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans)
Göçlere dayanamayan Batı Roma İmparatorluğu 476 yılında yıkılmış, Avrupa yüzyıl boyunca büyük karışıklıklar yaşamıştır.
Tarih, büyük devletlerin kuruluşunu ve yıkılışını kaydetmiştir. Daha nice küçük devletler de göçlerle yıkılmıştır.
Günümüzde göçlere duyulan tepkilerin temelinde bu tarihi olaylar yatar.
Maalesef tarih tekerrürden ibarettir.Gerekli tedbirler vaktinde alınmazsa aynı son kaçınılmazdır. Tüm bunlar bilindiği halde gerekli tedbirler alınmıyorsa ihanet içerden başlamış demektir.